Muziek en wetenschap.
Waarom is muziek zo belangrijk voor het kinderbrein in ontwikkeling?
Er is momenteel een grote belangstelling voor muziek vanuit de wetenschap. Toonaangevende sprekers met een wetenschappelijke achtergrond maken dit onderwerp toegankelijk voor het grote publiek.
Muziek in de ouderenzorg, muziek in de IC, muziek voor het zieke kind zijn voorbeelden van ontwikkelingen op dit gebied, en er is aandacht voor muziek in de media, en dat is toe te juichen. Kwetsbare mensen voelen zich er prettig(er) door, en dat is belangrijk voor hun gemoed en hun herstel.

Muziekonderwijs
Daar tegenover staat de afnemende belangstelling voor muziekonderwijs. Muzieklessen worden steeds minder gevolgd, er wordt minder geoefend thuis, en ook de periode waarin een kind een muziekinstrument bespeelt wordt korter.
Leerkrachten in het primair onderwijs hebben zoveel taken op hun bord dat muziekles geven niet hoog op de prioriteitenlijst staat. Bovendien zijn ze vaak matig tot slecht opgeleid om muziekles te geven. Gelukkig is de trend nu dat leerkrachten alsnog een driejarige opleiding kunnen krijgen via de impulsregeling met als doel een goede muziekles te kunnen geven aan hun groep.

Muziek en het kinderbrein in ontwikkeling
Muziek is van groot belang voor ieder kind in de basisschool. Het heeft een groot effect op de ontwikkeling van auditieve hersencentra; het systeem dat kinderen in staat stelt goed te luisteren. Geluid (taal) wordt in het kinderbrein gefilterd en bewerkt om er informatie uit te halen. Soepel decoderen van spraak is belangrijk bij alles wat kinderen doen en leren. Schuifelende kuchende klasgenoten en andere achtergrondgeluiden storen het decoderen. Kinderen met muzikale scholing zijn beter is staat om te luisteren dan anderen. (born: artikel Mark Mieras; wat muziek doet met kinderhersenen).

Dr. Nina Kraus (neurobioloog) zegt hierover: “Gelijke kansen voor allen kinderen om met muziek luistervaardigheid te ontwikkelen. Muzikale training op jonge leeftijd aanbieden kan alleen worden bereikt op de basisschool.’

Muziek en emotionele ontwikkeling.
In de klas is de plek van ieder kind duidelijk. Er zijn leiders en volgers, stoere en timide kinderen. Er wordt gepocht en gepest. Ook de rol van de leerkracht hoort daarbij. Iedere klas heeft zijn eigen cultuur. Bij het maken van muziek wordt niet gecommuniceerd door taal. In klank is iedereen gelijk. dat geeft kinderen rust en relatieve veiligheid. Ieders bijdrage is waardevol, er ontstaat flow en synergie als de groep met een lied of stuk bezig gaat.

In deze sfeer van muzikaal samenwerken komt er een grote hoeveelheid dopamine vrij in de hersenen van de kinderen. Ze voelen zich daardoor fijn, gelukkig zelfs. Ook oxytocine komt vrij (het ‘knuffelhormoon’) waardoor een groot gevoel voor elkaar naar voren komt. Zorg voor elkaar, openheid en gezamenlijke energie. Het groepsgevoel groeit. Dit is belangrijk voor de ontwikkeling van emotionele intelligentie en de ontwikkeling van hun creativiteit.

Soft skills
Het aanleren van soft skills is belangrijk omdat dit in grote mate bijdraagt aan het slagen in de maatschappij. Het schijnt dat bij volwassenen 15% van het werksucces komt door hart skills (technische vaardigheden en kennis) en 85% door soft skills (emotionele intelligentie, communicatieve vaardigheden, relaties opbouwen, problemen oplossen, empathie, sociale vaardigheden, flexibiliteit, geduld, tact, tolerantie etc).
Bij het samen muziek maken komen al deze soft skills aan de orde en zullen worden ontwikkeld. Het belang ervan zal niemand ontgaan.

Laten we muziekonderwijs binnen de basisschool de plek geven die het verdient. Over wat ik kan betekenen voor de scholen klik hier.